Elektrik Nasıl Üretilir
Günlük hayatta kullandığımız elektrik enerjisi elektrik santrallerinde üretilerek iletim ve dağıtım hatlarıyla yaşadığımız yerlere gelmektedir. Elektrik enerji üretiminin temelinde enerji dönüşümü vardır ve santrallerde mekanik enerjinin generatör yardımıyla elektrik enerjisine dönüştürülmesi ile elektrik üretilir.
Generetörlerdeki enerji dönüşümü yandaki blok diyagramda görülmektedir. Generatör girişinden aldığı mekanik enerjinin bir kısmını ısınma, bakır, sürtünme-vantilasyon vb. kayıplar olarak harcarken çıkışına elektrik enerjisi verir.
Generatörün miline bağlı türbin generatörü tahrik ederek elektrik üretilmesini sağlar. Elektrik santralleri yakıt çeşitlerine göre farklı tiplerde olmasına karşın kullanılan generatörler senkron generatörlerdir.
Santrallerdeki enerji dönüşümü özetle şu şekilde olur; Santralin tipine göre kullanılan yakıtla elde edilen kinetik enerji yardımıyla türbin döndürülür. Türbinin dönmesiyle senkron generatör tahrik edilir ve dönmeye başlar ve çıkışından elektrik enerjisi alınır. Generatörün çıkışında üç fazlı sabit frekansta ve sinüs formunda alternatif gerilim üretilir ve üretilen bu gerilim yükseltici bir trafo yardımıyla yükseltilerek iletim hattına verilir.
Generatör yardımıyla üretilen gerilim 24-27 kV arasındadır ve bu genlikteki gerilimin iletilmesi iletim hattında kullanılan iletkenlerin kesitlerinin büyük olmasını gerektirir ve hatlarda oluşan kayıplar da çok fazla olur. Bu nedenle santral çıkışına kurulan bir transformatör yardımıyla gerilim 154kV’a veya 380 kV’a çıkarılarak iletim hattına verilir.
Termik, Hidroelektrik ve Nükleer santrallerde elektrik üretimi yukarıda anlatıldığı şekilde olur ve kullanılan generatör çeşidi senkron generatördür. Rüzgar türbinlerinde ise asenkron generatörler kullanılır.
Bir Cevap Yazın