Endüstiryel tesislerde elektrik faturası en önemli gider kalemlerinden birisidir. Elektrik tüketiminde reaktif cezaya düşmek elektrik faturasını büyük ölçüde artırmaktadır. Reaktif güç hakkında detaylı bilgiyi daha önce buradaki yazımızda anlatmıştık. Reaktif cezaya düşmemek için reaktif güç kompanzasyonu yapılması gerekir. Kompanzasyonun yapılmış olması reaktif cezaya düşmemek için yeterli değildir malesef.

Kompanzasyon panosunun kontrol edilmesi, rölenin, kondansatörlerin ve kontaktörlerin bakımlarının belirli periyotlarla yapılması gerekir.

Kompanzasyon panosuna sahip bir işyeri hem endüktif hem de kapasitif cezaya nasıl düşer?

3 fazlı elektrik tesislerinde eğer tek fazlı yükler çoğunluktaysa fazların düzgün dağıtılmış olması çok önemlidir. Her üç fazdan da eşit güç çekilecek şekilde projenin uygulanmış olması gerekir. Eğer fazlar eşit oranda yüklenmemiş ve kompanzasyon panosunda bulunan kondansatörlerin tamamı 3 fazlı ise hem endüktif hem de kapasitif cezaya düşme nedeninizden biri bu olabilir. Bu durumda tek fazlı kondansatörlerin eklenmesi uygun olabilir.

Bir diğer etken de kompanzasyon sisteminizin nasıl planlandığıdır. Eğer kompanzasyon için akım ölçümü sadece bir fazdan yapılıyorsa kompanzasyon sisteminiz güvenilir değildir. Güvenilir bir kompanzasyon sistemi için her 3 fazdan da akım bilgisi gelmelidir. Bunun için her 3 faza da akım trafosu bağlanmalıdır.

Kapasitif cezaya düşmenin nedeni kondansatörlerinizin devreden çıkmaması olabilir. Eğer kontaktörlerin kontakları yapışıp kalırsa kondansatörleriniz devreden çıkmaz ve bu durumda kapasitif enerji tüketirsiniz.

Kapasitif cezaya düşmenin bir diğer nedeni de sistemde bulunan kapasitif yüklerdir. İşletmelerde en önemli kapasitif yüklerin başında kesintisiz güç kaynakları (UPS) gelir. Küçük ölçekteki işletmelerde çok fazla rastlanmasa da bir diğer kapasitif yük çeşidi de yeraltı kablolarıdır.

Kapasitif yüklerin çok fazla olduğu ve kapasitif enerji tüketiminin yüksek olduğu işletmelerde şönt reaktörler kullanılarak kapasitif enerjinin karşılanması sağlanır.

Kompanzasyon sisteminizin olmasına rağmen hala reaktif ceza ödüyorsanız kontrol etmeniz gereken bir diğer husus da yüklerinizin devreye girme, devreden çıkma hızı ve sıklığıdır. Çok hızlı devreye girip çıkan yüklere sahip bir işletmeniz varsa bu durumda kontaktörlü kompanzasyon sistemi sizin için yavaş kalabilir. Dolayısıyla ani yük giriş çıkışları için sizin için statik Var kompanzasyon sistemi daha uygun olabilir.

Tabi ki bir kompanzasyon sisteminin kurulması için gerekli ölçüm ve hesaplamalar yapılmalı kompanzasyon bu ölçüm ve hesaplamalara göre tesis edilmelidir.

Eğer kompanzasyon sistemi olmasına rağmen hala endüktif ve kapasitif cezaya düşülüyorsa bu durumda analizör yardımıyla sistemde gerekli ölçümler yapılarak eksiklikler belirlenmelidir.