Sıcaklığın İletken Direncine Etkisi
Bir iletkenin direncini etkileyen faktörler başlıklı yazımızda genel olarak iletkenin direncinin hangi koşullarda değiştiğini anlatmıştık. O yazıda detaylı olarak değinmediğimiz sadece kısaca anlattığımız İletken Direncinin Sıcaklıkla Değişimini gelen sorular üzerine bu yazıda anlatacağız.
Bir iletkenin direnci sıcaklıkla artabilir veya azalabilir. İletken maddelerin sıcaklıkla değişimi belli bir katsayıya göre gerçekleşir. Eğer bir iletkenin direnci sıcaklıkla artıyorsa bu iletken pozitif katsayılı bir iletken, sıcaklıkla azalıyorsa negatif katsayılı bir iletkendir.
Bir iletkenin direncinin sıcaklığa göre değişimini formülle gösterelim;
Elimizdeki iletkenin T1 sıcaklığındaki direnci R1 olsun, sıcaklık biraz daha artıp T2sıcaklığına geldiğinde iletkenin direnci R2 olacaktır.
Buna göre direncin sıcaklıkla değişimi aşağıdaki denkleme göre gerçekleşir
(R2 – R1) / R1 = α x (T2 – T1) veya
R2 = R1 x [1 + α x (T2 – T1) ]
Yukarıdaki denklemde α iletkenin direncinin sıcaklığa göre değişim katsayısıdır ve her maddenin kendine özgü bir değişim katsayısı bulunur.
Yukarıdaki denkleme göre bir örnekle direncin değişimini hesaplayalım.
23 derecedeki bir bakır iletkeninin ilk direnci 150 Ω’dur. Aynı bakır iletkenin 35 derecedeki direnci kaç Ω olur? (Bakırın sıcaklıkla direnç değişim katsayısı 0.00386’dır)
R2 = R1 x [1 + α (T2 – T1) ] formülünde elimizdeki verileri yerine koyuyoruz.
R2 = 150 x [1 + 0,00386 x (35 – 23) ] işlemi yapıyoruz
R2 = 156,984 Ω aynı bakır iletkenin 35 derecedeki direncidir.
Aşağıdaki tabloda bazı metallerin sıcaklığa göre direnç değişim katsayıları verilmiştir.
Metal | Sıcaklıkla Direnç Değişim Katsayısı (α) | Metal | Sıcaklıkla Direnç Değişim Katsayısı (α) |
Gümüş | 0,0038 | Bakır | 0,00386 |
Alüminyum | 0,00429 | Demir | 0,00651 |
Tungsten | 0,0045 | Platinyum | 0,003927 |
Cıva | 0,0009 | Karbon | – 0,0005 |
Germanyum | – 0,05 | Silikon | – 0,5 |
Bir Cevap Yazın